ANKARA-BHA
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamalarıyla yeniden gündeme gelen ve stratejik ürünler arasında yer alan kenevirde hem üretim hem de verimlilikte dikkat çeken artış yaşanıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı öncülüğünde sürdürülen çalışmalar sayesinde, Türkiye’de kenevir üretiminde önemli gelişmeler kaydedildi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, kenevir tohumu üretimi 2023 yılında bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 70 artarak 327 tondan 556 tona yükseldi. 2020 yılında 273 ton olan üretim, dalgalı bir seyir izlese de son beş yılda toplam 1335 tona ulaştı.
Kenevir lifi üretiminde ise çok daha büyük bir sıçrama gözlendi. 2020’de yalnızca 9 ton olan üretim, 2021’de 21 tona, 2022’de 31 tona ve 2023’te 359 tona yükseldi. 2024’te ise yüzde 238,7’lik bir artışla 1216 tona çıkarak rekor kırdı.
Bu artışlar ekim alanlarına da yansıdı. Kenevir lifi ekili alanı 2020’de 101 dekar iken 2024’te 8 bin 845 dekara ulaştı. Aynı dönemde kenevir tohumu ekili alanı ise 4 bin 252 dekardan 7 bin 206 dekara çıktı.
Stratejik öneme sahip kenevir bitkisi için Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) gözetiminde ilaç etken maddesi üretimi ve işlenmesine yönelik projeler başlatıldı. Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM), üniversiteler ve özel sektör iş birliğiyle AR-GE Destek Programı çerçevesinde lifli bitkilerin polimerik kompozitlerde kullanımına yönelik çalışmalar yürütüyor.
Ayrıca, TAGEM, TÜBİTAK ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi ortaklığında başlatılan düşük tetrahidrokannabinol (THC) oranlı çeşit geliştirme projesi sonucunda “Narlı” ve “Vezir” isimli iki yeni kenevir tohumu 2021 yılında tescillendi. Lif oranı yüksek çeşitler için ıslah çalışmaları da devam ediyor.
Kenevirin özellikle tekstil ve otomotiv sektörlerinde kullanımını artırmaya yönelik projeler özel sektörde de hız kazanmış durumda. Hem tarım hem sanayi alanında büyük potansiyele sahip kenevirin gelecekte daha geniş alanlarda kullanılması bekleniyor.