Resmî Gazete’de dün yayımlanarak yürürlüğe giren "Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı", Türkiye genelinde yatırım ortamını güçlendirecek ve sanayiden teknolojiye birçok alanda yeni bir ivme kazandıracak. 81 ilde uygulanacak teşvik sistemiyle birlikte beş ana başlıkta geliştirilen programlar—Yerel Kalkınma, Dijital Dönüşüm, Yeşil Dönüşüm, Stratejik ve Teknoloji Hamle Programları—yatırımcıya finansman desteği sunarken üretimde niteliksel bir sıçrama hedefleniyor.
Yeni teşvik yapısıyla yatırım kredilerinde 11,5 ila 18,4 puan arasında faiz ve kâr payı desteği sağlanacak. Ayrıca yatırım tutarının yüzde 20’sine kadar, en fazla 240 milyon liraya varan destekler devreye girecek.
TEKNOLOJİDE YERLİ ATILIM GÜÇLENİYOR
Programın odağındaki başlıklardan biri olan “Teknoloji Hamlesi”, yüksek teknoloji üretimine odaklanan sektörleri doğrudan desteklemeyi amaçlıyor. Bilgisayar, optik ürünler, hava ve uzay araçları, ileri düzey makineler, eczacılığa yönelik temel ürünler gibi alanlarda üretim yapan işletmeler bu destekten faydalanabilecek. Orta-yüksek teknolojili ürünlerde ise motorlu kara taşıtları, elektrikli ekipmanlar, kimyasal maddeler, savunma sanayi ekipmanları ve bazı tıbbi cihazlar öncelik taşıyor.
YEREL KALKINMA PROGRAMI İLE ANADOLU'YA SANAYİ VİZYONU
“Yerel Kalkınma Hamlesi” başlığı altında, illerin sosyoekonomik yapılarına ve coğrafi potansiyellerine göre yatırımlar desteklenecek. Gelişmişlik farklarını azaltmak, atıl kapasiteyi değerlendirmek ve yerel ihtiyaçlara cevap verebilecek üretim modelleri geliştirmek ön planda olacak. Bu adım, Anadolu’nun sanayide planlı kalkınması için önemli bir eşik olarak görülüyor.
Bu kapsamda artık çeşitli yatırımlarda kullanılan makine ve ekipmanlar için gümrük vergisi muafiyeti kaldırılıyor; böylece yerli makine üreticilerinin korunması da sağlanıyor.
DOĞU VE GÜNEYDOĞU İÇİN HEDEF: KALICI EKONOMİK GELİŞİM
Yeni teşvik sistemi, Türkiye'nin doğu ve güneydoğusundaki iller için de özel bir rol üstleniyor. Özellikle 6. Bölge’de yer alan Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa, Van, Adıyaman ve Siirt gibi illerde yatırımlar öncelikli olarak desteklenecek. “Terörsüz Türkiye” vizyonuna ekonomik katkı sunmayı amaçlayan bu hamleyle, bölgeye yeni sanayi yatırımları çekilerek üretim çeşitliliği artırılacak.
Depremlerden etkilenen Kahramanmaraş, Hatay, Osmaniye gibi 5. Bölge illerinin yanı sıra üretim çeşitliliği sınırlı olan Niğde, Kilis, Çankırı ve Bartın gibi kentlerde de dönüşüm teşvik edilecek.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, yeni teşvik sistemiyle Marmara Bölgesi'ndeki sanayi yükünün Anadolu’ya kaydırılmasının önünü açacaklarını belirtti.
STRATEJİK YATIRIMLAR VE ARZ GÜVENLİĞİ
Stratejik Hamle Programı kapsamında, Türkiye’nin dışa bağımlılığını azaltacak, yüksek katma değerli ve kritik ürünlerin üretimini sağlayacak yatırımlar öncelikli desteklenecek. Özellikle Ar-Ge içeriği yüksek olan ve yeşil-dijital dönüşüme katkı sunacak projeler teşvik kapsamına alınacak.
Bu yatırımlarda yüksek teknolojili üretim için en az 100 milyon lira, diğer stratejik projeler içinse 200 milyon lira sabit yatırım şartı aranacak. Ayrıca üretilecek ürünlerin, ihracatın ithalatı karşılama oranının en fazla yüzde 70 olması gerekecek.
DİJİTAL VE YEŞİL DÖNÜŞÜM ODAKTA
Yeni sistemin temel taşlarından biri de “Dijital ve Yeşil Dönüşüm”. Dijital dönüşüm programı sayesinde işletmeler üretim süreçlerine yeni teknolojiler entegre ederek hem verimlilik hem de kalite açısından avantaj sağlayacak. Maliyetlerin düşürülmesi, müşteri memnuniyetinin artması ve rekabet gücünün yükselmesi bu dönüşümün temel hedefleri arasında yer alıyor.
Yeşil Dönüşüm Programı ise doğal kaynakların korunması, karbon salınımının azaltılması ve sürdürülebilir üretim anlayışının yaygınlaştırılmasına katkı sunacak. Döngüsel ekonomi ilkeleri çerçevesinde tasarlanan bu modelle, kaynak verimliliği yüksek yatırımlar desteklenecek.
TÜRKİYE YÜZYILI'NIN ÜRETİM ÜSSÜ: ANADOLU
Tüm bu teşviklerin genel hedefi, savunma sanayisinde yakalanan yerli-milli başarıların diğer sektörlere de yayılması ve Anadolu’nun bir üretim üssü haline getirilmesi. Bu kapsamlı dönüşümün Türkiye’nin hem sosyal hem de ekonomik kalkınmasında güçlü bir ivme yaratması bekleniyor.