ANKARA-BHA
Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) Gaia uzay teleskobu, Samanyolu Galaksisi’nde şimdiye dek gözlemlenmemiş şekilde davranan genç bir yıldız grubu tespit etti. “Ophion” adı verilen bu yeni keşif, 1.000’den fazla yıldızdan oluşuyor ve beklenmedik bir hızla galaksiye dağılma eğiliminde.
Genç yaşlarına rağmen koordinasyonsuz şekilde birbirinden uzaklaşan Ophion yıldızları, bilim insanlarını şaşkına çevirdi. Araştırmanın başyazarı Dylan Huson, “Bu kadar büyük bir yıldız ailesinin, bu kadar kısa sürede dağılması olağan dışı bir durum” ifadelerini kullandı.
Gaia’nın üçüncü veri yayınından elde edilen yüz milyonlarca yıldız spektrumu, yapay zekâ destekli yeni bir analiz yöntemiyle tarandı. Bu yöntem sayesinde 20 milyon yıldan genç yıldızlar arasından Ophion ailesi ayırt edildi. Araştırmacılar, bu çalışmanın genç yıldızları kütle halinde analiz eden ilk sistematik taramalardan biri olduğunu vurguluyor.
Ophion’un hızlı dağılmasının ardındaki neden henüz kesin olarak bilinmiyor. Ancak uzmanlar, bölgedeki geçmiş süpernova patlamalarının veya yakın yıldız kümelerinin etkisinin bu davranışta rol oynamış olabileceğini düşünüyor. Bu tür kozmik olaylar, yıldızların hareketlerini bozarak toplu dağılmalarına yol açabiliyor.
Yapılan bu keşif, yıldızların nasıl oluştuğu ve evrim geçirdiğine dair klasik modellerin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini ortaya koyuyor. Gaia’nın topladığı dev veri arşivi sayesinde, önümüzdeki yıllarda yıldız evrimiyle ilgili pek çok yeni dinamiğin gün yüzüne çıkması bekleniyor.
2013’te fırlatılan Gaia uydusunun gözlemleri 2024’te sona ermişti. Ancak 2026 yılında yeni bir veri seti, 2030 sonrası ise kapsamlı bir “miras arşivi” araştırmacılarla ve kamuoyuyla paylaşılacak.